Podstawowe procesy introligatorskie i uszlachetniające druki

Procesy introligatorskie wchodzą w skład postpressu, czyli czynności wykańczających druki. Efektem tych procesów jest różnorodna forma wyglądu druków.

Zalicza się do nich:

• krojenie polega na podzieleniu materiału na części w taki sposób, iż po procesie nie występuje ubytek w postaci odpadu, tzn. poszczególne części da się do siebie przyłożyć i będę one tworzyć całość. Proces krojenia przeprowadza się na krajarkach: jedno- i trójnożowych. Krojenie ma kilka odmian, m.in.:
  
  • przekrawanie to krojenie materiału na dwie części wzdłuż linii prostej,
  • wykrawanie charakteryzuje się krojeniem materiału wzdłuż linii krzywych,
  • perforowanie polega na wykonaniu dziurkowania wzdłuż linii,
  • bobinowanie jest rodzajem krojenia, w którym wstęgę z dużego zwoju, kroi się na mniejsze zwoje,
• cięcie w odróżnieniu od krojenia, charakteryzuje się odpadem, występującym po procesie, jak strzępy i pyły. Wykonywane jest poprzez frezy bądź piły. Ma tylko dwa warianty, mianowicie:
  • rozcinanie polega na oddzieleniu wkładów opraw, wykonywanych najpierw wspólnie w liniach potokowych,
  • przycinanie jest stosowane przy obróbce grzbietu w oprawie klejonej,
• złamywanie (falcowanie) polega na odpowiednim zgięciu arkusza/wstęgi papieru w celu otrzymania złamu,
• bigowanie jest stosowane w celu poprawienia otwieralności i polega na wykonaniu mocnego zgięcia materiału w określonym miejscu,
• szycie wykorzystywane w oprawach, może być realizowane drutem lub nicią. Polega na zespoleniu elementów wkładu ze sobą poprzez ich połączenie za pomocą zszywki w złamie grzbietowym lub bocznie a także nićmi za pomocą ściegów przesuwnych i prostych,
• klejenie polega na nałożeniu warstwy kleju na powierzchnię wkładu, by połączyć jego elementy ze sobą, a następnie z okładką i stworzyć oprawę,
• prasowanie jest procesem realizowanym przez prasę i polegającym na usunięciu za jej pomocą powietrza znajdującego się wewnątrz (najczęściej) stosu arkuszy.
  Mianem uszlachetniania druków określa się te procesy, które następują po wykonaniu nadruku, natomiast zazwyczaj przed wykonaniem operacji introligatorskich, choć należy podkreślić, że nie jest to regułą. Ich głównym celem jest nadanie powierzchni druku konkretnych cech, jak np. zwiększenie wytrzymałości podłoża, podniesienie odporności na wszelkie czynniki zewnętrzne (promieniowanie, deszcz, itp.) oraz nadanie dodatkowych walorów wizualnych. Wśród uszlachetniania druków wymienia się przede wszystkim:
• lakierowanie charakteryzuje się nałożeniem na powierzchnię druku, lakieru, który ma na celu poprawienie odporności na czynniki zewnętrzne, poprawienie cech wytrzymałościowych a przede wszystkim zaś podniesienie walorów wizualnych druku. Obecnie asortyment lakierów jest dość szeroki i obejmuje np. lakiery zapachowe czy wypukłe, nadając tym samym, niepowtarzalne cechy drukowi,
• laminowanie polega na powleczeniu druku transparentną folią z tworzywa sztucznego (np. polietylenową, polipropylenową, wiskozową) w celu jego zabezpieczenia,
• cold- i hot-stamping są dwiema formami tłoczenia folii. Pierwsza z nich określa tłoczenie na zimno, druga zaś na gorąco. Folia jest wciskana wybiorczo za pomocą matrycy w strukturę podłoża drukowego,
• gumowanie polega na nałożeniu odpowiednio przygotowanego roztworu gumy arabskiej na powierzchnię druku (np. znaczka pocztowego), w celu nadania jej określonych właściwości.

Efekty uszlachetniania druków są widoczne szczególnie tam, gdzie dana forma wykończenia powierzchni ma przyciągnąć wzrok, a więc: obwoluta, okładka, folder, album, teczka, opakowanie, dyplom, itp.
WN